ကရင္အမ်ိဳးသားႏွစ္သစ္ကူးေန ့ သိေကာင္းစရာ (ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ကို ၾကိဳဆိုျခင္း)

26.11.2009
sawgonlin


လူမ်ဳိးအသီးသီးတုိ ့သည္ မိမိတုိ ့၏ပတ္၀န္းက်င္ သဘာ၀၊ ေတာေတာင္၊ ေရေျမ၊ ရာသီဥတု၊ သစ္ပင္ပန္းမန္၊ေန၊ လ၊ နကၡတုိ ့ကုိ ေလ့လာမွတ္သား၍၊ အခ်ိန္ကာလ အပုိင္အးျခားတုိ ့ ခြဲျခားသိျမင္ၾကသည္။
ကရင္လူမ်ဳိးတုိ ့သည္ ေရွးပေ၀သဏီကစ၍ အခ်ိန္အကန္ ့အသတ္ကုိ ၾကည့္ၿပီး၊ တစ္ရက္၊ တစ္လ၊ တစ္ႏွစ္ ဟု သတ္မွတ္ကာ အမည္နာမေပးၾကပါသည္။ မိမိတုိ ့၏ ပထမလကုိ စေကာကရင္ဘာသာျဖင့္ “သေလ” ပုိးကရင္ဘာသာျဖင့္ “ထုိက္ေခါက္ဖုိး”ဟု ေခၚၾကပါသည္။
ထုိသို ့ တစ္ႏွစ္ဆန္းလွ်င္ မိမိတုိ ့ ဓေလ့ထုံးစံအရ၊ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲမ်ား က်င္းပျခင္း၊ ယစ္နတ္ပူေဇာ္ျခင္း၊ လူၾကီးသူမမ်ားအား ကန္ေတာ့ျခင္းမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။
-“ႏွစ္သစ္ကူးေန ့ေရာက္လာၿပီ
-ေရခ်ဳိးေခါင္းေလွ်ာ္ စိတ္သန္ ့စင္
- လူၾကီးသူမ ကန္ေတာ့ၾက
-ဆုံးမ ပဲ့ျပင္နာခံမွတ္”။
ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ “သေလ”လ ၊ (ထုိက္ေခါက္ဖုိး)ကုိ ပထမလအျဖစ္ သတ္မွတ္၍ လဆန္းတစ္ရက္ေန ့ကုိ ႏွစ္သစ္ကူးေန ့အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။ “သေလ”လ ၊ (ထုိက္ေခါက္ဖုိး)လသည္ ျမန္မာအားျဖင့္ “ျပာသုိလ”ျဖစ္၍ ျပာသုိလဆန္းတစ္ရက္ေန ့သည္ “ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန ့ျဖစ္ပါသည္။
သုိ ့ေသာ္လည္း ေရွးအခါက ဤေန ့ဤရက္ကုိ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန ့အျဖစ္ ေျမျပန္ ့ေဒသကရင္အခ်ဳိ ့ႏွင့္ ေတာင္ေပၚကရင္အခ်ဳိ ့တုိ ့သည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက က်င္းပခဲ့ၾကပါသည္။


သုိ ့ရာတြင္ ကရင္ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားသည္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာႏွစ္သစ္ကူးေန ့ျဖစ္ေသာ ဇန္န၀ါရီလ တစ္ရက္ေန ့ကုိ က်င္းပသည့္နည္းတူ၊ ကရင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္လည္း တန္ခူးလ (သၾကၤန္)အၿပီး ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန ့ကုိ က်င္းပၾကပါသည္။
ထုိ ့အျပင္ ကရင္လူမ်ဳိး ဖုိးပုိက္ဆံဘာသာ၀င္မ်ားသည္ တပုိ ့တြဲလဆန္း (၄)ရက္ ေန ့ကုိ၎၊ ရေသ့ဘာသာ၀င္ ကရင္မ်ားကလည္း တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ေန ့ကုိ၎ အသီးသီး ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန ့ကုိ တကြဲတျပားဆီ က်င္းပခဲ့ၾကပါသည္။
ထုိသုိ ့ ႏွစ္သစ္ကူးေန ့ကုိ အကြဲကြဲအျပားျပား က်င္းပၾကေသာေၾကာင့္ စိတ္၀မ္းကြဲမႈမ်ားလည္း ရွိေနၾကပါသည္။ ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ေဒါက္တာ တီသံျပာ၊ ဦးလူနီ၊ ေဒါက္တာျမတ္စံ၊ ဦးစံလုံးႏွင့္ အျခားေသာ ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ား ပါ၀င္ေသာ “ေဒါကလူ”ေခၚ ကရင္အမ်ဳိးသားအသင္းၾကီး၊ Karen National Association (KNA)၊ အသင္းၾကီးကုိ (၁၈၈၁) ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ၎အခ်ိန္က ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မည္သည့္ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ ့အစည္းမွ မရွိေသးေပ။
ထုိအသင္းၾကီးက “ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန ့”ကုိ တေန ့တည္း က်င္းပလွ်င္ ပုိ၍သင့္ေလွ်ာ္ေၾကာင္း သိရွိသည္။ ထုိ ့ ေၾကာင့္ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအား ေတြ ့ ဆုံေစၿပီး၊ မည္သည့္ေန ့ရက္တြင္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန ့က်င္းပရန္ သင့္ေလွ်ာ္မည္ကုိ ေရွးအေထာက္အထားမ်ား၊ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ စုံစမ္း၍ “ေဒါကလူ”အသင္းၾကီးအား ျပ္န္လည္အစီရင္ခံေစသည္။
ထုိ့ေၾကာင့္ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ အစီရင္ခံစာမ်ား ေပးပုိ ့ၾကသည္သာမက “ဆရာယာနီ”ဆုိသူ ကုိယ္တုိင္လာေရာက္ေတြ ့ဆုံသည္။ “ဆရာယာနီ”သည္ ေျမာင္းျမခရုိင္- တကူးဆိပ္ရြားသာညးျဖစ္၍ ဖါပြန္တြင္ ေက်ာင္းဆရာအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အလုပ္လုပ္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ၎ႏွင့္အတူ ေတာင္ေပၚကရင္ေဒသရွိ ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ား အသုံးျပဳေသာ ပ်ဥ္ျပားျပကၡဒိန္ကုိ ယူေဆာင္လာ၍ တင္ျပသည္။ ထုိပ်ဥ္ျပားျပကၡဒိန္တြင္ တႏွစ္လွ်င္ (၁၂)လ ပါရွိ၍ ပထမလမွာ ျပာသုိလျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသအေထာက္အထားႏွင့္ တင္ျပပါသည္။
ထုိ ့အတူ “ေဒါကလူ”အသင္းၾကီး၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး မန္းဘခင္မွလည္း ႏွစ္ေပါင္း (၇၀)ေက်ာ္က စတင္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ ပုိးကရင္သင္ပုန္းၾကီ္းႏွင္ ့ဖတ္စာအုပ္ကုိ တင္ျပပါသည္။

အဆုိပါစာအုပ္တြင္ တႏွစ္လွ်င္ (၁၂)လ ပါရွိၿပီး ျပာသုိလမွာ ပထမလ ျဖစ္ေၾကာင္း ဘုိးဘြားမ်ားလက္ထက္မွစ၍ ယေန ့တုိင္ေအာင္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန ့ကုိ ျပာသုိလဆန္း (၁)ရက္ေန ့တြင္ က်င္းပေၾကာင္း တင္ျပသြားပါသည္။
ထုိ ့ေၾကာင့္ သမုိင္း၀င္ေန ့တေန ့ရရွိရန္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန ့အျဖစ္ တင္သြင္းရာ၌ ပထမဦးစြာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွ စတင္ တင္သြင္းရမည္ျဖစ္၍ ကရင္အမတ္ (၁၅)ဦး၏ ဒုတိယဥကၠဌျဖစ္ေသာ ေစာဂြ်န္ဆင္ဒီဖုိးမင္း (Saw Joh Nson –D- P0min)သည္ ေန ့ရက္သတ္မွတ္ေရးအတြက္ တာ၀န္ယူရသည္။ ထုိ ့ ေၾကာင့္ ေစာဂြ်န္ဆင္ဒီဖုိးမင္း သည္ ေတာင္ငူၿမဳိ ့ရွိ ကရင္သက္ၾကီး၀ါရင့္သူတခ်ဳိ ့ႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး သရာမုိးလုိ (ကရင္အမ်ဳိးသားအလံေတာ္ ပုံစံတင္သြင္းရာတြင္ ဒုတိယဆုရရွိသူ)အား ဆက္လက္ တာ၀န္လႊဲအပ္ခဲ့ၾကသည္။
သရာမုိးလုိသည္ ကရင္အမ်ဳိးသားတုိ ့၏ ခုႏွစ္သကၠရာဇ္သည္ ႏွစ္ေပါင္းမည္မွ်ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားတုိ ့၏ ႏွစ္သစ္ကူးေန ့သည္ မည္သည့္ေန ့၊ လ၊တြင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဟူေသာ အခ်က္ ႏွစ္ခ်က္အေပၚ မူတည္၍ ရွာေဖြသုေတသနလုပ္ခဲ့ၿပီး ျပည္လည္တင္ျပခဲ့သည္။

အေရွ ့တုိင္းသုေတသနၾကီးႏွစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဂ်ီ၊ အိပ္ခ်္၊ လူစ့္(G.H.Luce)ႏွင့္ ဂ်ီ၊ အီး၊ ဟာဗီ(G.E. Harvey)တုိ ့၏ မွတ္တမ္းျပဳခ်က္အရ၎၊ အမ်ဳိးသားပညာ၀န္ ဦးဖုိးက်ား ေရးသားေသာ ျမန္မာရာဇ၀င္အရ၎၊ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ ့ ေရွးဦးစြာ ၀င္လာခဲ့ၾကသည္မွာ ဘီ။ စီ ၇၃၉ ခုႏွစ္က ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရေပသည္။
သုိ ့ျဖစ္၍ သရာမုိးလုိက ကရင္သကၠရာဇ္ကုိ ကရင္လူမ်ဳိးတုိ ့ ျမန္မာႏုိင္သုိ ့ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကသည့္ ထုိႏွစ္မွ အစျပဳ၍ ေရတြက္ရန္ အဆုိျပဳခဲ့၏။ ယင္းအဆုိျပဳခ်က္ကုိ ေအ၊ ဒီ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္တြင္ တင္သြင္းခဲ့ရာ၊ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ ့ စတင္၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကသည့္ ဘီ၊ စီ ၇၃၉ ခုႏွစ္မွ စ၍ ေရတြက္ေသာ္ ႏွစ္ေပါင္း (၂၆၇၅)ႏွစ္ ရွိၿပီးျဖစ္သည္။
ေတာင္ငူၿမဳိ ့ရွိ သက္ၾကီး၀ါၾကီးမ်ား၏ သေဘာတူညီ သတ္မွတ္လုိက္သည့္ ေန ့ရက္ (သေလလဆန္း (၁)ရက္)ကုိ ဥပေဒျပဳေအာက္လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္သြင္းအဆုိကုိ ေစာဂြ်န္ဆင္ဒီဖုိးမင္း လက္မွတ္ထုိး၍ ေအာက္လႊတ္အစည္းအေ၀းတြင္ တင္သြင္းခဲ့၏။ ၁၉၃၇ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၂၃ ရက္ေနံတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ဥပေဒျပဳေအာက္လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေ၀းမွတ္တမ္းတင္ခ်က္အရ (Presented)ဟူ၍ မွတ္တမ္းတင္ထားသည္။
ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အထက္လႊတ္ေတာ္မွ ဆရာစံေဘာ္ က ဆက္လက္ဦးေဆာင္၍ ၀န္ၾကီး ေစာေဖသာႏွင့္ ညွိႏႈိင္းၿပီး၊ ေဒါက္တာ ဘေမာ္အစုိးရအဖြဲ ့သုိ ့ တင္ျပ၍ အစုိးရ၏ သေဘာတူညီခ်က္အရ (Cabi-net Executive Pow – er)ျဖင့္ ဘုရင္ခံထံသုိ ့ တင္ျပႏုိင္၍ ဘုရင္ခံ၏ သေဘာတူညီခ်က္ေၾကာင့္ အစုိးရရုံးမ်ားႏွင့္ လႊဲေျပာင္းႏုိင္သည္။
စာခ်ဳပ္စာတမ္း အက္ဥပေဒ (Ne – G0tiable Instrument act.) အစုိးရ အသိအမွတ္ျပဳ ရုံးပိတ္ရက္အျဖစ္ ရရွိခဲ့သည္။
အစုိးရ၏ ပထမဦးဆုံး အသိအမွတ္ျပဳ ရုံးပိတ္ရက္မွာ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ (၁)ရက္ (၁၂၉၉ ခုႏွစ္ ျပာသုိလဆန္း (၁)ရက္ေန ့ျဖစ္ၿပီး၊ ၎ေန ့တြင္ ၀တ္လုံေတာ္ရ ဆစ္ဒနီလူနီက အသံလႊင့္မိန္ ့ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ ေပၚထြက္လာသည့္ “သာ့ပြာဖုိးလင္းေတး” ျပဳစုေရးဆြဲခဲ့သည့္ ကရင္အမ်ဳိးသားျပကၡဒိန္အရ၊ တစ္ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္၍ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၂၁)ရက္ေန ့တြင္ က်ေရာက္သည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန ့ပြဲေတာ္တြင္ ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ၾကီး (၅)ဦး ျဖစ္ၾကေသာ ေဒါက္တာစံစီဖုိး၊ မန္းေရႊဘ၊ မန္းလွေဖ၊ ေစာဆစ္ဒနီလူနီႏွင့္ ေစာေဖသာတုိ ့က ၾသ၀ါဒ သ၀ဏ္လႊာေပးပုိ ့ခဲ့သည္။
(သ၀ဏ္လႊာ ေပးပုိ ့သည့္ ေန ့စြဲမွာ “သာ့ပြာဖုိးလင္းေတး”၏ ျပကၡဒိန္အရ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ၾကိမ္မွ် က်ေရာက္ျခင္းေၾကာင့္ ရက္ အမွန္ (၂၁ - ၁၂ - ၁၉၃၈) အစား (၂၁ - ၁၂ - ၁၉၃၉)ဟူ၍ ျဖစ္ေနေၾကာင္း သတိျပဳအပ္၏)
မည္သုိ ့ပင္ဆုိေစ ယေန ့ ကရင္အမ်ဳိးသားထုတရပ္လုံးက သရာမုိလုိ၏ ရွာေဖြခ်မွတ္ေပးခဲ့သည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူး ေန ့ ျဖစ္ေသာ “သေလ”လဆန္း (၁)ရက္ဟု အတည္ျပဳထားေသာ ျပာသုိလဆန္း (၁)ရက္ သုိ ့မဟုတ္ “ထုိင္ေခါက္ဖုိး”လဆန္း (၁)ရက္ ကုိသာ ဆက္လက္ အတည္ျပဳလက္ခံေနၾကေၾကာင္း ေတြ ့ရွိပါသည္။