ဆု္အာင္လင္ (ဆအုိင္ေလာင္) ကရင္ရုိးရာဩပြဲ

ပုိးကရင္အေခၚ “ ဆု္အာင္လင္” (ဆအုိင္ေလာင္)သည္ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ “ကုိယ္ဟန္ျပျခင္း,လက္ေဝွ႔ေရးျပျခင္း” ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ တနည္း ျမန္မာဇာတ္ပြဲ၌ ေဇာ္ဂ်ီမ်ား ကေသာ္အခါတြင္ ပုိးကရင္တုိ႔က “ေဇာ္ဂ်ီအာင္လင္”ဟု ေခၚဆုိပါသည္။ “အာင္လင္”ဟူေသာ စကားသည္လက္ေဝွ႔ေရးျပျခင္းသေဘာမ်ဳိ:မဟုတ္ဘဲလ်င္ျမန္ျဖတ္လတ္မႈ၊ကုိယ္လက္ႀကံ႕ခုိင္မႈ၊လာယဗလျပည့္စုံမႈရွိေၾကာင္း သေဘာကုိ ဆုိလုိေပသည္။
ဆအုိင္ေလာင္ပြဲသည္ အိမ္ေထာင္မျပဳရေသးေသာ စြမ္းအားျပည့္ လူပ်ဳိပြဲျဖစ္သည္။ လူပ်ဳိမ်ား မိတ္ဆက္ၾကျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ၾကည္ရးႏွီးမႈရွိေစျခင္းကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ က်င္းပျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဤပြဲကုိ ကုိယ္လက္ႀကံ႕ခုိင္မႈမရွိသူ ကုိယ္အဂၤါခ်ဳိ႕ယြင္းသူ၊ နာမည္ပ်က္ခဲ့သည့္ တစ္ခုလပ္ျဖစ္သူ၊ မုဆုိးဖုိျဖစ္သူတုိသည့္ ပါဝင္ျခင္းခြင့္မျပဳေပ။ အထူးသျဖင့္ လူမႈေရးေဖာက္ျပန္ၿပီး နာ္မည္ပ်က္ထားသူျဖစ္ပါက ပုိ၍ခြင့္မျပဳေပ။ အတိအလင္းတားျမစ္ၾကသည္။


“ဆု္အာင္လင္” ပြဲသည္ အနိစၥေရာက္ရွိသူမ်ားကုိ ျပန္လည္၍ ဒါနကုသုိလ္ျပဳေပးေသာအခါ၌လည္းေကာင္း၊ အခ်င္းခ်င္း ေတြ႔ဆုံလုိၾက၍ ကုိးကြယ္သည့္ ရြာေက်ာင္းဇရပ္တြင္ ခ်ိန္းဆုိၿပီး က်င္းပၾကသည့္ပြဲလည္းေကာင္း၊ အလ်ဥ္းသင့္သလုိ က်င္းပၾကသည္။ ေရွးေခတ္က ကရင္တုိ႔ေဒသသည္ လွ်ပ္စစ္မီးမ်ား၊ ဓာတ္မီးမ်ား မထြန္းႏုိင္ေသးေပ။ ထုိအခ်ိန္ ပြဲတစ္ခုခု က်င္းပျပဳလုပ္ေတာ့မယ့္ဆုိလွ်င္ ပုိးကရင္အေခၚ “ဝးေက်ာဟ္” (ျမန္မာဘာသာ-ဝါးေျခာက္)မ်ားကုိ ရွာ၍အစိပ္စိပ္ ျခမ္းထားၿပီးမီးတုတ္မ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္။ မီးတုိင္အျဖစ္ အင္ပင္မွ ထြက္ေသာ အဆီ၊ ကညင္ပင္မွ ထြက္ေသာအဆီမ်ားကုိ ငွက္ေပ်ာဖက္အစုိႏွင့္လိပ္၍ မီးတုိင္အျဖစ္ အသုံးျပဳၾကသည္။ ၎မ်ားကုိ မထြန္းညွိႏုိင္ပါက ထင္းမ်ားကုိ ရွာကာ မီးဖုိႀကီးလုပ္ၿပီး အလင္းေရာင္အျဖစ္ အသုံးျပဳၾကရသည္။ ဤပြဲကုိ က်င္းပႏုိင္ေရးအတြက္ က်င္းပသူတုိ႔က ႀကိဳတင္၍ မီးတုတ္၊ မီးတုိင္ထင္းမ်ားရွာေဖြ စုေဆာင္းထားၾကရပါသည္။
“ဆု္အာင္လင္” ပြဲက်င္းပရာတြင္ က်င္းပသည့္ေန႔၌ မီးတုတ္၊ သုိ႔မဟုတ္ မီးတုိင္၊ မီးဖုိမ်ားကုိ ထြန္းညွိထားရပါသည္။ အလင္းေရာင္ရွိေသာေနရာတြင္ “ေကႜာဟ္” (ဖားစည္)၊ “ ခုဦ” (ကၽြဲခ်ဳိ)၊ “ပီ႓ါ” (ေႁပြ)၊ “ တု္ဗုင္ၟ” (ဗုံစည္)၊ “ထး” (အုိးစည္)၊ “ဖံင္ဍြာ” (၀ါးပေလြ) စသည့္ကရင့္တူရိယာ ပစၥည္းမ်ားကုိ သံစုံတီးခတ္၍ ကုိယ္ဟန္အမ်ဳိးမ်ဳိး ျပသၾကပါသည္။
ျပသပုံမွာ အကၤ်ီခြ်တ္၍ ခါးေတာင္းက်ဳိက္ၿပီး ရုိးရာတူရိယာ သံစုံ(ဆုိင္း)တီးလုံးျဖင့္ တီးလုံးခ်က္ညီညီႏွင့္ ကုိယ္ဟန္ေရးျပပါသည္။ ၾကည့္႐ႈအားေပးၾကေသာ ပြဲၾကည့္ပရိသတ္ႏွင့္ အပ်ဳိလူပ်ဳိတုိ႔က လက္ခုပ္ဩဘာေပးၾကသည္။ အားေပးေကာင္းေသာ ပရိသတ္တုိ႔က “ဒါမွေယာက္်ားဘသားကြ”ဤသုိ႔ျဖင့္လည္းေကာင္း “ကု္ဆင့္ထီၟေဟ့ ကု္ဆင့္ထီၟ” (ဆင္ႀကီးေဟ့ ဆင္ႀကီး)၊ ဇာဒီသုိင့္ေဟ့ ဇာဒီသုိင့္” (ျခေသၤ့ကြ ျခေသၤ့)ဟူ၍လည္းေကာင္း ေျပာင္ေလွာင္ေနက္ေျပာင္လုိသည့္သေဘာျဖင့္ “အု္ဏွ္မ မြာဲဟွာၟမူး (…)မ” “အဲ့ဒါမွေဒၚ (…)သမက္ကြ” ဆုိၿပီး ဟားၾက၊ ရယ္ေမာၾကသည္။
ကာယဗလ ျပသရာတြင္ ေပြး, ၀ဲ, ညွင္း,ႏွင္းခူအနာေရာဂါကင္းစင္သူ ျဖစ္မျဖစ္ ျပသသည့္ သေဘာျဖင့္လည္းေကာင္း သုိ႔တည္းမဟုတ္ အသား၊အေသြး လွပျခင္းရွိမရွိႏွင့္ ရုပ္ေရ႐ူပါ ရွိမရွိျခင္း သေဘာကုိလည္းေကာင္း ေယာက္်ားပီသမႈ ျဖစ္မျဖစ္ သေဘာျဖင့္ ရုိးရာကုိယ္ကာယဟန္ျပမႈကုိ ျပသၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ကုိယ္ကာယဟန္ေရးျပခ်ိန္တြင္ ၾကည့္႐ႈအားေပး ေယာက္်ားပီသေၾကာင္း ေတြ႔ျမင္ရလွ်င္ လက္ခုပ္ဩဘာသံမဆုံးႏုိင္ေအာင္ အားေပးၾကသည္။ ခ်စ္သူျဖစ္ခဲ့သူအပ်ဳိစင္အမ်ဳိးသမီးက အကဲခတ္ၾကည့္႐ႈ၍ စိတ္လႈပ္ရွားေနဟန္ရွိသည္။
ေယာက်္ားဘသား မပီသသူ၊ ပန္နံေသးေကြး၊ က်ဳံလီလိမ္ပါး ေယာက်္ားတုိ႔က ၎တုိ႔၏ အနီးအနားတြင္ မေနဝံ့ဘဲ ေမွာင္ရိပ္တြင္ ေန၍ ၾကည့္႐ႈေနရရွာပါသည္။
“ဆု္အာင္လင္” ကုိယ္ဟန္မျပဝံ့၊ မျပရဲသူမ်ားက ေျပာင္ေလွာင္ ေနာက္ေျပာင္လုိသည့္ သေဘာျဖင့္ “ဆု္အာင္လင္” ကုိယ္ဟန္ျပသူတုိ႔၏ ေနာက္မွေန၍ ဆန္႔က်င္ေနသည့္သေဘာျဖင့္ ကုိယ္ဟန္ျပေမာင္ ခြ်တ္ထားေသာ အကီၤ်၊ လုံခ်ည္မ်ားကုိ အထုပ္ျပဳ၍ ထမ္းပုိးၿပီး မိန္းမလွ်ာဆန္ဆန္ (ခပ္ႏဲြ႕ႏြဲ႕)ရယ္ရႊင္ဖြယ္သေဘာျဖင့္ လမ္းေလွ်ာက္ျပသည္။ ထုိအခါ အနီးအနားတြင္ ထုိင္ေနၾကသူတုိ႔က ျမင္ၾကရ၍ တေဟးေဟး၊ တဝါးဝါးေလွာင္ေျပာင္ရယ္ေမာၾကပါသည္။
ကုိယ္ဟန္ျပေသာ ေယာက်္ားတုိ႔သည္ အထူးသျဖင့္ “ေဆ၀္ယံင္ၟ” (ေဆယြန္-မင္ေၾကာင္ထုိးကြင္းေပါင္သားေပၚတြင္) ထုိးထားသည္။ “ယြန္” ထုိးကြင္းမထုိးထားဘဲ ကုိယ္ဟန္မျပရဲၾကေပ။ “ယြန္”ထုိးထားပါေသာ္လည္း ေပါင္တစ္ဖက္သာ ထုိးထားပါက ပုိၿပီးေျပာင္ေလွာင္ေနာက္ၾကပါသည္။ ေရွးေခတ္ ကရင္လူမ်ဳိးတုိသည္ ေယာက်္ားျဖစ္ပါက အသက္(၂၀)ေက်ာ္လွ်င္ ေဆးမင္ေၾကာင္ထိုးျခင္း၊ (ထုိးကြင္း)ကုိ ထုုိးၾကသည္။ “ထုိးကြင္း” ရွိေသာ သူမွသာလွ်င္ ေယာက်္ားပီသသူဟု သတ္မွတ္ၾကပါသည္။ မထုိးရဲေသာ သူသည္ ေယာက်္ားဟု မသတ္မွတ္လုိေပ။ သတၱိနည္းသူ၊ စြန္းအားမျပည့္သူဟု သတ္မွတ္ၾကသည္။
“ယြန္” (ထုိးကြင္း)မထုိးႏုိင္ေသာ္လည္း “ယြန္” (ထုိးကြင္း)ထုိးရာမွ တူႏုိင္ေသာ တစ္ကြက္၊ တစ္စက္ျဖင့္ ေပါင္ေပၚတြင္ ကရင္ေယာက်္ားျဖစ္လွ်င္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ထုိးၾကရသည္။ “ယြန္” (ထုိးကြင္း)ထုိးရာ၌ ထုိးခ်င္သလုိ ထုိးလု႔မရဘဲ “ယြန္”(ထုိးကြင္း)ထုိးတတ္ေသာ ဆရာႏွင့္ ထုိးရပါသည္။ “ယြန္” (ထုိးကြင္း) ထုိးရာတြင္ အဓိကပါရွိရမည့္ အဂၤါရပ္မွာ--
(၁) ဆရာကန္ေတာ့ပြဲေပးရျခင္း၊
(၂) အသက္(၂၀)ေက်ာ္ျဖစ္ရျခင္း၊
(၃) အိမ္ေထာင္မျပဳရေသးသူျဖစ္ရျခင္း၊
(၄) က်န္းမာေနသူျဖစ္ရျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။
“ယြန္”(ထုိးကြင္း)ထုိးရာတြင္ ေဆးမင္ေၾကာင္တစ္ခုျဖင့္ ထင္ျခင္းသေဘာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ လက္ရာေကာင္းမြန္ရပါသည္။ လက္ရာညံ့ပါက ၾကည့္၍မလွပါ။ အသားျဖဴသူကုိ “ယြန္” (ထုိးကြင္း)အကြက္က်ဲက်ဲ ထုိးပါက ၾကည့္၍မလွေပ။ ကုိယ္ကာယ ေပါင္ကုိၾကည့္၍ အကြက္ခ်ၿပီး ထုိးရပါသည္။
“ယြန္” (ထုိးကြင္း) ပညာရပ္သည္။ သာမန္အႏုပညာတစ္ခု မဟုတ္ေပ။ သစ္သား၊ အဂၤေတေပၚ၌ ေရးထုိးေသာ ပညာရပ္ထက္ ပုိတိက်တတ္ေျမာက္ရေသာ ပညာရပ္ျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ကုိယ္ကာယအသားေပၚတြင္ ေဆးမင္အနက္ေရာင္မ်ားကုိ ကုိယ္သားတြင္း၌ ထုိးထည့္ရေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ လက္တုန္ျခင္း၊ ထုိးခံသူက မခံရႏုိင္ဘဲ တုန္ျခင္း၊ လႈပ္ျခင္းျဖစ္ပါက အကြက္က်မျဖစ္ေတာ့ဘဲ မလွမပဘဲ ျဖစ္တတ္သည္။ အသားေပၚတြင္ မင္ရည္ျဖင့္ ထုိးသြင္းရေသာ ထုိးပန္းခ်ီပညာရပ္ျဖစ္၍ အထင္ေသး၍ မရေပ။
“ယြန္” (ထုိးကြင္း)ပညာရပ္၌ ထုိးျပရေသာ ပန္းခ်ီမွာ ေဇာ္ကဟန္၊ ျခေသၤ့မာန္ဟန္၊ သဇင္ေခြပန္းဟန္၊ မ်ဥ္းေၾကာင္းတစ္ထပ္၊ ႏွစ္ထပ္၊ သုံးထပ္ခ်၍ အကြက္ထုိးရသည္။ ထုိအကြက္ထဲတြင္ ေဇာ္ကဟန္၊ ျခေသၤ့မာန္ဟန္၊ ကေဒါင္းဟန္၊ စၾကၤာပန္းဟန္စသည္အားျဖင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးထုိးၾကပါသည္။ အကြက္မွ မပါ၀င္ေသာ ေနရာမ်ားသိုု႕ သဇင္ေခြပန္းျဖင့္ကာ ပိတ္ထိုးရသည္း တစ္ခ်ိဳ႕မွာ ယြန္ (ထိုးကြင္း) ထိုးေသာ ခုနွစ္တို႕ကို ကမည္းေရးထိုးထားသည္ကို ေတြ႕ ရပါသည္။ ထိုးထားေသာ ဟန္ လက္ရာမ်ားမွာ ပုဂံေခတ္ ျခေသၤ့ ဟန္နႏွင္ ့ အင္း၀ေခတ္ ျခေသၤ့ဟန္ျဖစ္သည္။ ကာေဒါင္းဟန္လက္ရာမွာ ပုဂံေခတ္ ကာေဒါင္းဟန္ျဖစ္သည္။ ေဇာ္ကဟန္မွ အမရပူ၇ေခတ္ လက္ရာျဖစ္သည္။ စၾကၤာပံုဟန္မွာ အမရပူရေခတ္ လက္ရာျဖစ္သည္။ သဇင္ေခြဟန္မွာ အမရပူရေခတ္ လက္ရာျဖစ္သည္။ အဆိုတစ္ရပ္မွာ ……….
ေရွးကရင္ အမ်ိဳးသားမ်ား ေဆးမင္ေၾကာင္ထိုးကြင္းမ်ားကို မထိုးမျဖစ္ ထိုးရျခင္း ေယာက္်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေယာက္်ားပီသေၾကာင္းရည္ရြယ္ျခင္းတို႕ အျပင္ ျပပဲြ (ၾသပဲြ) လက္ေ၀ွ႕ ေရးျပရာမွာလည္း ကိုယ္ခႏာ တြင္ ေပြး၊ ၀ဲ ၊ညွင္းမ်ား ေပါက္ပါက ထင္းရွားစြာ မျမင္နို္္င္ေအာင္ ကာကြယ္မႈတစ္ရပ္အျဖစ္လည္း ေဆးမင္ေၾကာင္ ထိုးကြင္း ထိုးသူမ်ား ရွိသည္၏ ဟု ဆိုပါသည္။
ကိုယ္ခႏာ ၾကံ႕ ခိုင္မႈရွိ၍လည္း အေၾကာင္းမညီညြတ္သူလည္းရွိတတ္သည္။ ခ်စ္သူနွင့္ လက္ထပ္ရန္(လူသိရွင္ၾကား) ရွိသူ၊ ခ်စ္သူနွင့္ ေကြကြင္းရသူ၊ အခ်စ္ဆံုးရံႈးရသူတို႕မွာ ကိုယ္ဟန္မျပ၀ံ့ၾကဘဲ “ဆု္မူဏင္မိက္တာခႜဳဂ္ေဏဝ္ၟ” (ခ်စ္သူစြန္႔ထားမိသူ)ဟူ၍ ဝုိ္င္ေလွာင္ေျပာင္ၾကသည္။
ဤသုိ႔ ဝုိင္းေလွာင္ခံရသည္ေၾကာင့္ ခ်စ္သူထံမွ ေပးထားခဲ့ဖူးေသာ ေစာင္၊ သုိ႔မဟုတ္ ကတိျပဳပစၥည္း တစ္ခုခုကုိ ပရိသတ္ေရွ့တြင္ မီးပုံတြင္ထည့္၍ မီး႐ိႈ႕ပစ္လုိက္၏။ “ငါ့ဘ၀သည္ ဤသုိ႔ဆုံး႐ႈံးမႈ တစ္ရပ္ျဖစ္၏” ဆုိသည့္သေဘာမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ျမင္ရေသာ သူတုိ႔က ဝမ္းနည္းေၾကကြဲမိၾကပါသည္။ ထုိသို႔မဟုတ္မူ၍ “ငါသည္ ခ်စ္ရသူမရွိေတာ့ၿပီး၊ တစ္ကုိယ္ေတာ္ လူပ်ဳိဘဝျဖင့္ ရပ္တည္ေနသူျဖစ္၏” ဆုိေသာ သေဘာျဖစ္သည္။
ေရွးေခတ္ ကရင္လူမ်ဳိးတုိသည္ ခ်စ္သူ႔ဘဝအျဖစ္ သုံးႏွစ္သုံးမုိး အခ်ိန္ယူၿပီးမွ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း မဂၤလာျပဳၾကသည္။ ခ်စ္သူႏွစ္ဦး (အခ်င္းခ်င္း)၏ သစၥာကတိအျဖစ္ “ဖု္႓ါင္လူးယွာ့၀၀္” (ေစာင္နီ)၊ “ဖု္႓ါင္လူးယွာ့အြာ” (ေစာင္ျဖဴ) အျဖစ္ျဖင့္ ေပးထားၾကသည္။ ခ်စ္သူႏွစ္ဦးသည္ အေၾကာင္းမညီညြတ္ဘဲ (ေသကြဲ-ကြဲ၊ ရွင္ကြဲ-ကြဲ) ႏွစ္ေယာက္သား ျပန္မဆုံႏုိင္ေသာ အခါတြင္ ထုိကတိသစၥာ ျပဳထားေသာ ေစာင္ သုိ႔မဟုတ္ ပစၥည္းတစ္ခုခုကုိ တယုတယ (ျမတ္ႏုိးစြာ)ျဖင့္ သိမ္းဆည္းထားေလ၏။ ရွင္ကြဲ-ကြဲရေသာအခါျဖစ္လည္း ျပန္ဆုံဆည္းၾကေသာအခါတြင္ ျပဳထားေသာ ကတိသစၥာပစၥည္းကုိ ၾကင္နာျမတ္ႏုိးစြာ ျပန္လည္၍ေပးၾကပါသည္။ ေသကြဲ-ကြဲသူျဖစ္ရပါမူ ေသသူ၏ အေလာင္းရွိရာသုိ႔ သြားေရာက္၍ သုိ႔မဟုတ္ အရုိး ေျမက်ရာ သခၤ်ဳိင္းေျမေပၚကုိ လြမး္ၿခံဳ၍ ျပန္ေပးေလ့ရွိၾကပါသည္။
ဤသုိ႔ကတိသစၥာ တည္ၾကေစရန္အတြက္ ေတးသီခ်င္းျဖင့္ ဖြဲ႕ႏြဲ႔ထားရွိခဲ့ပါသည္။
“ဏီ့႓ိင္း ဏီ့႓ိင္း ေဍေထာဟ္ကုိ၀္၊
ဏီး႓ိင္း လု္လင္ယွး ဏင္ၟဆုိ၀္၊
ေအသီ့ မု္ထါင္ လု္သြးေခါဟ္၊
ေအမုိင့္ မု္ထါင္ ကဲဏု္သုိ၀္”။
ျမန္မာဘာသာ-
“ေအာက္ခ်င္းငွက္လုိ တူႏွစ္ကိုယ္၊
စဥ္အၿမဲ မခြဲသလုိ၊
ေသေသာ္ သုႆန္အတူျမန္း၊
ရွင္ေသာ္ ေဖာ္မြန္ေနမည္မွန္း” ဟူ၍ ရွိခဲ့သည္။ခ်စ္သူႏွစ္ဦး လက္ထပ္မဂၤလာပြဲတြင္ ဧည့္ခံရန္အတြက္ “ေထာ၀္”(ဝက္)ကုိ ေမြးျမဴထားေလ့ရွိသည္။ ထုိဝက္သည္ သုံးႏွစ္သုံးမုိးတုိင္ေအာင္ ေမြးျမဴရပါသည္။ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ဝက္မွာ ေသဆုံးသြားပါလွ်င္ မဂၤလာေဆာင္ဖုိ႔အတြက္ ဝက္ကုိျပန္လည္၍ ေမြးျမဴၾကရပါသည္။ ဝက္ေသဆုံးေသာ အတိတ္နိမိတ္ကုိ ၾကည့္၍ ခ်စ္သူႏွစ္ဦး၏ ေရွ႔ေလွ်ာက္ရမည့္ ဘဝခရီးကုိ ႀကိဳတင္ေစာင့္ထိန္းျခင္း ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။ ။ ။

ေဖါ့အားခ်ဳိ