မ်ိဳးခ်စ္သူတုိ႔ရဲ႕ႏွလံုးသား

“သင့္လူမ်ိဳးကို သင္ခ်စ္ပါသလား’ ဟု အေမးေရာက္ခဲ့ပါလွ်င္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးကို ကိုယ္ခ်စ္ပါသည္ ဟု
အလြယ္တကူ ေျဖဆုိၾကေပလိမ့္မည္။ အမွန္တကယ္ မ်ိဳးခ်စ္ေသာသူသည္ ဘာသာ၊သာသနာႏွင့္တကြ ဘာသာစကား၊စာေပ၊ယဥ္ေက်းမွဳ၊ ရုိးရာဓေလ့မ်ားမွ အစ ၀တ္စားဆင္ယင္ ထံုးဖြဲ႔မွဳမ်ားကိုုပါ
ထိန္းသိမ္းေဖာ္ထုတ္ ေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ တာ၀န္ရွိသူ ျဖစ္ရပါမည္။

လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတြင္
၁။သီးျခားရုပ္သြင္၊
၂။သီးျခားဘာသာစကား၊
၃။သီးျခား ယဥ္ေက်းမွဳ ဓေလ့စရုိက္၊
၄။သီးျခားစာေပ၊
၅။သီးျခားနယ္ေျမ၊ ဟူေသာ အဂၤါရပ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုရမည္။ျမန္မာနုိင္ငံအတြင္း ေနထုိင္ၾကကုန္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ားတြင္ ကရင္လူမ်ိဳးဟူ၍ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ရွိသည္။ကရင္ျပည္နယ္ဟု လည္းသီးျခားရွိသည္။ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔သည္ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ ျပန္႔ေျပာစြာ ေရာက္ရွိေနထိုင္ၾကလ်က္ စုစည္းမွဳ အားနည္းကာ ၀ါးအစည္းေျဖသကဲ့သို႔ တကြဲတျပားစီ ရွိေနၾကေပသည္။ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ မိမိလူမ်ိဳး၏ ဘာသာစကား ရုိးရာဓေလ့ စရုိက္မ်ားသာမက မိမိစာေပကိုပင္ ေပ့ါတန္စြာ ေမံေလ်ာ့ေနၾကေပျပီ။
စာေပသည္ လူမ်ိဳး၏ အသက္ျဖစ္၏၊ စာေပေပ်ာက္လွ်င္ လူမ်ိဳးေပ်ာက္မည္မွာ အမွန္ပင္။မိမိလူမ်ိဳး၏စာေပကို ထိန္းသိမ္းျမွင့္တင္ရမည္မွာ မိမိအမ်ိဳးသားထု တစ္ရပ္လံုး၏ သမုိင္းေပးတာ၀န္တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။
ကရင့္စာေပ ေရစီးေၾကာင္းကို ၾကည့္လွ်င္ မိ်ဳးဖ်က္သူတုိ႔၏ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ အတက္အက် အေကာက္အေကြ႕မ်ားသာမက ျမစ္လက္တက္မ်ားသဖြယ္ ကြဲကြာျဖာထြက္ စီးဆင္းေနရသည္။ သို႔ေၾကာင့္လည္း ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔ တုိးတက္မ်ားျပားလာသေလာက္ ကရင့္စာေပမွာ လံုးပါးပါး ေနာက္က်က်န္ရစ္ေနရဆဲပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ကရင့္စာေပသမုိင္းတြင္ ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳ (မစ္ရွင္)တုိ႔၏ အခန္းက႑သည္ အေရးပါ၍ ထင္ရွားလွသည္။ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔သည္ ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳ(မစ္ရွင္)မ်ား မေရာက္မီကတည္းက ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ခရစ္ႏွစ္ ၁၈၅၁-ႏွစ္က အလကၤာမ်ားျဖင့္ တန္ဆာဆင္ ဖြဲ႔ဆုိလာေသာ ေရွးေဟာင္းကရင္စာေပျဖင့္ ေရးသားထားသည့္ သိဒၶတၳ၀တၳဳဂႏၳ၀င္က်မ္းၾကီး ေပၚထြက္ခဲ့သည္ျဖစ္၍ ပိဋကတ္သံုးပံုတည္းဟူေသာ စာေပမွ ကရင့္စာေပသည္ ဆက္ႏြယ္သက္ဆင္းခဲ့သည္မွာ ယံုမွားဖြယ္မရွိပါ။ ကရင့္ေရွးစာေပမ်ားမွ လည္း ေပရြက္ျဖင့္သာ ေရးသားထားသည္ျဖစ္၍ ေပါေပါမ်ားမ်ား မရွိျခင္းသာ ျဖစ္တန္ရာ၏။ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္သာသနာျပဳ ဆရာၾကီး ယုဒသန္၏ (၁၈၃၁-၃၂)ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာတြင္ `ကရင္မ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာ အယူ၀ါဒကို လက္ခံထားျပီးုျဖစ္၍ ခရစ္ယာန္ဘာသာသို႔ ေျပာင္းလဲရန္ အလြယ္တကူ ေဟာေျပာ၍ မရနုိင္ပါ` ဟုေရးသားခဲ့သည္။(၁၈၃၅)ခုနစ္ အစီရင္ခံစာ၌ ကရင္တြင္ ကရင္အကၡရာျဖင့္ စာရွိေၾကာင္း ၀န္ခံ၍ မည္သို႔ ေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ လုပ္ရမည့္ အေရး
အခက္ၾကံဳေနရသည္ကို ဘဂၤလား အစိုးရထံ တင္ျပခဲ့ေပေသးသည္။
ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳ ဆရာၾကီးမ်ားသည္ ကရင္လူမ်ိဳးတုိ႔၏ အမ်ိဳးသားေရးကို ငဲ့ကြက္မွဳ မထားဘဲ
မိမိလုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္ေရးႏွင့္ ပုဂၢဳိလ္ေရးေက်ာ္ၾကားမွဳကို ေရွ႕တန္းတင္ကာ မစ္ရွင္ဆရာၾကီး
(၀ိတ္)ဆုိသူက ၁၈၃၂-ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာအကၡရာႏွင့္ စေကာကရင္ သင္ပုန္းၾကီးကိုလည္းေကာင္း၊၁၈၄၄-ခုႏွစ္တြင္ (ဘေရတန္)က ျမန္မာအကၡရာသံုး၍ ပုိးကရင္ (အေနာက္)သင္ပုန္းၾကီးကို တီထြင္ျပဳစု ပုိ႔ခ်ခဲ့ၾကသည္။ထိုမွ် အားမရေသးဘဲ ေဒါက္တာ ၀ိတ္သည္ ၁၈၄၇-ခုႏွစ္တြင္ ေရာမအကၡရာႏွင့္ ျမန္မာအကၡရာသံုး၍ ပုိးကရင္ (အေနာက္) သင္ပုန္းၾကီး မူသစ္ကို တီထြင္သင္ၾကား ပို႔ခ်လုိက္ျပန္သည္။ဤသို႔ေသာ မစ္ရွင္ဆရာၾကီးမ်ား၏ တီထြင္ေပးခဲ့ၾကသည့္ စာသစ္မ်ား၊ စာေရးနည္းမူကြဲမ်ားေၾကာင့္ ကရင္လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း စိတ္၀မ္းကြဲျပားမွဳမ်ား၊ ဂုိဏ္းဂဏစိတ္ဓာတ္မ်ား ျဖစ္ေပၚေစျပီး ကရင္အမ်ိဳးသား စည္းလံုးညီညြတ္မွဳ အားေလ်ာ့လာေစခဲ့ပါသည္။ဗုဒၶဘာသာ ကရင္ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ား၊ အဆက္ဆက္ထိန္းသိမ္းလာခဲ့သည့္ ကရင္စာေပသည္လည္း ရွိပါေပ၏။ ထုိသို႔ ကြဲျပားေနသည့္ ကရင္စာေပမ်ားသည္ မ်ိဳးခ်စ္ကရင္ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားမွ လက္ဆင့္ကမ္း၍ မိမိေဒသအလုိက္ တတ္အားသမွ် သင္ၾကားပုိ႔ခ်ျခင္းမ်ား ယေန႔ထက္တုိင္ေအာင္ပင္ ရွိေနေပေသးသည္။ဗုဒၶပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို မွီ၍ မြန္၊ျမန္မာစာတုိ႔ ျဖစ္ထြန္းသကဲ့သို႔ပင္ ေရွးကရင္စာေပ အစစ္အမွန္သည္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနမည္မွာ ဧကန္မလြဲပါ။
မည္သို႔ပင္ ရွိေစ တစ္သီးတစ္ျခား ကြဲျပားစီးဆင္းေနၾကသည့္ ျမစ္လက္တက္မ်ားသည္ ပင္မျမစ္မၾကီးကို ပစ္ခြါသြား၍ မရသကဲ့သုိ႔ ကရင္အမ်ိဳးသားတုိ႔၏ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္တည္းဟူေသာ ျမစ္မၾကီးျဖင့္ ကရင့္စာေပ ထိန္းသိမ္းျမွင့္တင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ခုိင္ခုိင္မာမာ မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ ရွင္သန္သြားရေပမည္။စစ္မွန္ေျဖာင့္မတ္ေသာ မ်ိဳးခ်စ္သူတုိ႔၏ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္သည္
မိမိအမ်ိဳးသား၏ ဘာသာစကား၊စာေပယဥ္ေက်းမွဳကို ခ်စ္ျမတ္နုိးနုိင္ရမည္။သို႔မွသာ မိမိကရင္စာေပယဥ္ေက်းမွဳမ်ား အစဥ္ထာ၀ရ တည္တံ့နုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္ကာလသည္
လူမ်ိဳး အစုလိုက္ေသာ္လည္ေကာင္း၊ လူတစ္ဦးခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း (၁)ဒါနသဂၤဟ-တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ရုပ္ပုိင္း၊စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ေပးကမ္းခ်ီးေျမာက္ေထာက္ပံ့ျခင္း၊(၂)ပိယသဂၤဟ- ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲလုိစိတ္မရွိၾကဘဲ ေျဖာင့္မတ္တည္ၾကည္သည့္ ခ်စ္ဖြယ္ေသာစကား၊
အျပဳသေဘာေဆာင္၍ လက္ေတြ႔က်ေသာ စာေပေရးကားျခင္းတုိ႔ျဖင့္ ေျပာဆုိေရးသားျခင္း၊
(၃)အတၳသဂၤဟ- ပညာေရး၊က်န္းမာေရး၊စီးပြါးေရး စသည့္ အက်ိဳးစီးပြါးဟူသမွ် တစ္ဦးကို တစ္ဦးလမ္းျပျခင္း၊ညြန္ၾကားေပးျခင္း၊(၄)သမာနတၳသဂၤဟ- စား၀တ္ေနေရး ကစၥအ၀၀ကို မိမိႏွင့္အတူ ထပ္တူထပ္မွ် အက်ိဳးစီးပြါး ရွာေဖြမွ်ေ၀ခံစားျခင္းစသည့္ မဂၤလာႏွင့္ အညီ က်င့္ၾကံလုပ္ကိုင္
ေနထုိင္သြားၾကရန္ အထူးလုိအပ္လွေပသည္။သို႔မွသာလွ်င္ မိမိ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့
စည္းလံုးညီညြတ္မွဳကို ရရွိကာ ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္မွဳ ရလဒ္ေကာင္း အသီးအပြင့္မ်ား ခံစားရမည္ျဖစ္ပါသည္။´ေဒါင္းငွက္က အျမီးကိုခ်စ္၊ လူကအမ်ိဳးကိုခ်စ္´ဟူသည့္
ကရင္စကားပံုွႏွင့္အညီ စစ္မွန္ေသာ မ်ိဳးခ်စ္သူတုိ႔ ႏွလံုးသား၌
ကိန္း၀ပ္မ်ားျပားေစျပီး ျမင့္ျမတ္ေသာ အမ်ိဳးသားေရး စိတ္ဓာတ္ေကာင္းတုိ႔ျဖင့္ မိမိတုိ႔၏
စာေပ၊ယဥ္ေက်းမွဳ၊ အႏုပညာ၊ အတတ္ပညာ၊ ရိုးရာဓေလ့မ်ား သူမ်ားထက
္ ေအာက္မက်ရေလေအာင္ တင့္တင့္တယ္တယ္ ရပ္တည္နုိင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
ရွင္ေတာေပ်ာ္ (ေတာင္ကေလး)
(၁၀)ႏွစ္ျပည့္ ကရင္စာေပသင္တန္း အထိန္အမွတ္ (ဒံုလီေက်းရြာ)မဂၢဇင္းမွ ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါသည္။